کارگاه آموزشی نشانه شناسی
کارگاه آموزشی نشانه شناسی
(از نشانه شناسی ِ روایی ِ کلاسیک مبتنی بر «مالکیت» تا نشانه شناسی متأثر از پدیدارشناسی مبتنی بر «وحدت»)
مدرس مرتضی بابک معین
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
پژوهشکده زبان و ادبیات فارسی با همکاری مرکز مطالعات ادبیات فارسی و تحقیقات عرفانی، کارگاه آموزش «نشانه شناسی» با حضور دکتر مرتضی بابک معین در تاریخ ۲۶ و ۲۷ تیرماه ۱۳۹۷ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار کرد.
دکتر مرتضی بایک معین در این کارگاه به بیان و شرح مباحث زیر پرداختند:
یکی از نظریه های مطرح در نشانهشناسی اجتماعی برآمده از مکتب پاریس نظریه چهار نظام معنایی اریک لاندوفسکی می باشد که از جمله نشانهشناس های پسا گرماسی به حساب می آید. او نظریههای متفاوت خود را با تاثیر پذیری از مفاهیم پدیدارشناسی تعریف میکند. نظام معنایی «تطبیق» یا «وحدت» که برای اولین بار توسط این نشانهشناس مطرح میشود، نقطه مرکزی نظریههای او به شمار میآید، آنگونه که سایر نظریههای او حول این نظریه مطرح میشوند.
این کارگاه ضمن معرفی نظام های معنایی لاندوفسکی و سعی بر پیادهکردن آنها در حوزههای متفاوت جهت کاربردی کردنها آنها، کوشش میکند علاقهمندان حوزه نقد را با نظریههای نشانهشناسی پسا گرماسی آشنا کند و نشان دهد چگونه تاثیر فلسفه پدیدارشناسی سبب شد که در دهه هشتاد به بعد نشانهشناسی با چرخش خود به سوی پدیدارشناسی خود را از بند نگاههای منجمد ساختارگرایی نجات دهد.
سرفصل و محتوای آموزشی کامل دوره:
نظام معنایی تعاملی برنامه مداریت، مجابسازی، «تطبیق»
الگوی نظام های معنایی مطرح شده توسط اریک لاندوفسکی در جهت تکمیل متون
نظام حاکم بر دستور زبان روایی ِ کلاسیک گرماس و منطق روایی حاکم بر نظام روایی آن
منطق حاکم بر نظام مبتنی بر «تطبیق»، مبتنی بر «وحدت» بین ِ سوژه و ابژه و «همحضوری ِ» آنها
ویژگی های نظام معنایی تعاملی ِ «تطبیق» و بررسی خاستگاه آن در مفاهیم فلسفه پدیدارشناسی
با هدف افزایش دانش نظری مفاهیم تازه نشانه شناسی در گذر از متن محوری به دورنمای پدیدارشناختی
و ارتقای مهارت عملی در خوانش و تحلیل